Aktor Henryk Gołębiewski ofiarą scamu! Prowokacyjna kampania uświadamia, jak przestępcy wykorzystują sztuczną inteligencję
Telewizja Puls wraz z Komendą Główną Policji i Fundacją Telewizji Puls „Pod Dębem” wystartowała z kolejną odsłoną kampanii społecznej #ZnamTeNumery skierowanej do seniorów i ich bliskich. Poczta Polska jest partnerem akcji. Wykorzystując sztuczną inteligencję, inicjatorzy kampanii stawiają się w roli zarówno internetowego oszusta, jak i edukatora. W ten niestandardowy sposób uświadamiają, jak zaawansowane są możliwości AI i ostrzegają przed potencjalnymi zagrożeniami.
14 listopada w Światowy Dzień Seniora na anteny TV Puls, Puls 2, do Internetu i na nośniki Digital OOH w całej Polsce trafił kontrolowany scam z reklamą „Emerytury na maxa” – produktu, który w rzeczywistości nie istnieje. Promował go ambasador kampanii społecznej #ZnamTeNumery, aktor znany z serialu Telewizji Puls „Lombard. Życie pod zastaw” – Henryk Gołębiewski.
W pierwszym tygodniu stronę internetową Emeryturanamaxa.pl odwiedziło około 15 tysięcy osób, dając się nabrać na scam. To pokazuje, jak realne jest zagrożenie ze strony internetowych oszustów i jak ważne są tego typu kampanie społeczne.
Wykorzystując sztuczną inteligencję, oszuści są w stanie „zatrudnić” dowolną gwiazdę do swoich nagrań, pobierając kilka zdjęć i próbek video z Internetu. Widzieliśmy już m.in. Igę Świątek czy Roberta Lewandowskiego, których wizerunek bezprawnie wykorzystano do reklamy nieistniejących produktów czy usług. Podobny mechanizm wykorzystano w kolejnej odsłonie kampanii społecznej #ZnamTeNumery, tworząc wideo-scam z Henrykiem Gołębiewskim. Jak potwierdzają badania, na tego typu manipulacje szczególnie narażeni są seniorzy, choć ofiarą scamu może paść każdy, bez względu na wiek, płeć czy wykształcenie.
Jak to zrobiono, czyli jak powstaje kontrolowany scam?
Ponad 60% Polaków używa AI do pracy. Daje ona ogromne możliwości, choć intencje towarzyszące jej wykorzystaniu mogą być różne. Aby ukazać możliwości sztucznej inteligencji, został stworzony fikcyjny produkt inwestycyjny „Emerytura na maxa”, który miał zachęcić seniorów do szybkiego i łatwego zysku. Powstało wideo-scam, którego głównym bohaterem został Henryk Gołębiewski. Aktor na planie zdjęciowym spędził… 0 minut!
– Propozycja Telewizji Puls bardzo mnie zaskoczyła. Nie do końca byłem pewien, jaki będzie efekt video, które powstało przecież bez mojego udziału! Kiedy je zobaczyłem, przeraziłem się – oszuści, dzięki zaawansowanym technologiom, są w stanie spreparować dowolny materiał, wykorzystując bezprawnie wizerunek wybranej osoby, a następnie wyłudzać w ten sposób dane czy oszczędności seniorów. Już wielokrotnie to podkreślałem w wywiadach – nie wierzmy we wszystko, co zobaczymy w Internecie – powiedział Henryk Gołębiewski, ambasador kampanii społecznej #ZnamTeNumery.
Emerytura na maxa – element kampanii społecznej #ZnamTeNumery – została podzielona na dwa etapy. Pierwszy z nich polegał na emisji wideo ze scamem. Pojawiło się ono na antenach TV Puls i Puls 2, w Internecie, a dzięki wsparciu partnerów – także na grupach na Facebooku Polskiego Związku Kół Gospodyń Wiejskich i Radia Pogoda oraz na nośnikach Digital OOH przy dworcach kolejowych i w głównych ciągach komunikacyjnych w całej w Polsce (wsparcie PKP S.A. i Jet Line). Jednocześnie, od 14 listopada po wejściu na stronę www.emeryturanamaxa.pl użytkownicy byli automatycznie przekierowywani na stronę www.ZnamTeNumery.pl, gdzie oczywiście zamiast stracić dane czy pieniądze, otrzymali cenną lekcję, która pomoże im uniknąć podobnych pułapek w przyszłości.
20 listopada rozpoczął się drugi etap kampanii. W tych samych kanałach i na tych samych nośnikach do końca 2024 r. będzie wyświetlane wideo i kreacje z wyjaśnieniem jej założeń. Do grona partnerów na tym etapie dołączyła także Poczta Polska, sieć kin Helios, Radio Pogoda (Grupa Agora), magazyny „Przyjaciółka”, „100 rad” (Wydawnictwo Bauer), „Głos Seniora”, a także organizacje takie jak Polski Związek Kół Gospodyń Wiejskich, Ogólnopolska Federacja Stowarzyszeń Uniwersytetów III Wieku oraz Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów. Kampania jest również wyświetlana w placówkach ZUS, sanatoriach i komunikacji miejskiej w wybranych miastach w Polsce.
Cel kampanii oraz zatrważające statystyki
Statystyki dotyczące cyberbezpieczeństwa w Polsce i przestępstw przeprowadzanych za pomocą Internetu są zatrważające. Jak wynika z raportu rocznego CERT Polska za 2023 r., w ciągu ostatnich 4 lat liczba incydentów naruszenia bezpieczeństwa w sieci wzrosła o prawie 800%, a w stosunku do ubiegłego roku – to wzrost o ponad 40 000 zarejestrowanych incydentów (z 39 683 w 2022 r. do 80 267 w 2023).
Kampania społeczna #ZnamTeNumery została zainaugurowana w październiku 2023 r. i jest zorientowana na kwestię bezpieczeństwa osób starszych. Szerokie działania prowadzone przez Telewizję Puls we współpracy z Komendą Główną Policji, Fundacją Telewizji Puls „Pod Dębem”, aktorami z hitowego serialu „Lombard. Życie pod zastaw” i szeregiem organizacji wspierających docierają do tysięcy seniorów.
Najnowsza odsłona kampanii #ZnamTeNumery – Emerytura na maxa – powstała przy wsparciu wielu partnerów. Są to: magazyny „Przyjaciółka” i „100 rad” (wydawnictwo Bauer) oraz „Głos Seniora”, w których cyklicznie będą się ukazywać materiały redakcyjne dotyczące metodyki działania oszustów. Wśród partnerów znalazły się także Radio Pogoda, w którym pojawiają się rozmowy z ekspertami.
Kampania jest emitowana na ekranach partnerów – w sieci kin Helios, nośnikach Digital OOH Jetline, Poczty Polskiej i PKP S.A. oraz na antenach TV Puls i Puls 2. Wspólne działania z partnerami potrwają do końca 2024 r. i będą wspierane także przez Polski Związek Kół Gospodyń Wiejskich, Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów oraz Ogólnopolską Federację Stowarzyszeń Uniwersytetów III Wieku. Kampania jest również wyświetlana w placówkach ZUS, sanatoriach i komunikacji miejskiej w wybranych miastach w Polsce.